Ontwikkelingen
In februari 2013 startte het initiatief om een basisschool voor vrijeschoolonderwijs op te richten in Amsterdam-Noord. Om het animo te peilen begonnen we met een bescheiden facebook pagina en wat flyertjes. Er kwam direct response, er volgde een bijeenkomst in de Noorderparkkamer en werd een kerngroep van enthousiastelingen opgericht.
Om duidelijkheid te krijgen over het aantal geïnteresseerde ouders, boden we mensen de kans om hun kinderen ‘intentioneel’ aan te melden. Er kwamen veel aanmeldingen binnen, dus we besloten contact te zoeken met het bestuur van de andere vrijescholen in Amsterdam, om te kijken wat de volgende stap zou kunnen zijn. Ons werd aangeraden, om het momentum niet te verliezen en in 2014 te kunnen beginnen, te starten als dependance van de Geert Groote School 2 om dan zo spoedig mogelijk door te groeien naar een zelfstandige school met eigen BRIN.
Zo zaten we dan begin september 2013 bij wethouder Coby van Berkum van Stadsdeel Noord, met inmiddels al 150 potentiële leerlingen op de lijst. Mevrouw van Berkum gaf toestemming om het plan verder uit te werken, mits we de school zouden laten groeien vanuit de lagere klassen, om leegtrekken van zwakke scholen in de omgeving te voorkomen. Ze gaf de verantwoordelijke ambtenaar (mevr. Spaander) opdracht te gaan zoeken naar passende huisvesting. Het overkoepelend bestuur van de vrijescholen in Amsterdam en Amstelveen gaf ook zijn fiat, dus we konden verder! Mevrouw Spaander gaf aan dat ze graag eerst een vrijeschool wilde bekijken, om zo met een passend aanbod te komen. Helaas heeft mevrouw Spaander twee maal een afspraak moeten afzeggen in november en december 2013. Toen werd het dus begin januari 2014. Zeer nadelig voor ons, blijkt nu.
Een passend gebouw was snel gevonden, hoorden wij. Het stond formeel nog in de verkoop, dus werd het adres werd nog even geheim gehouden, maar het zou slechts een formaliteit zijn om het rond te krijgen. Dus gingen wij (de initiatiefgroep en de directie van de Geert Grooteschool 2) verder met onze stappen. Een planning werd gemaakt: we zouden begin februari starten met definitieve inschrijvingen, eind februari zou de begroting worden gemaakt, begin maart kon het bestuur een definitief besluit nemen en daarna konden we dan van start gaan met de praktische zaken: verbouwing en inrichting schoolgebouw, sollicitatierondes leerkrachten, etc. We planden half februari twee informatiebijeenkomsten op de Geert Groote School voor ouders. Die werden beiden druk bezocht.
Toen, plotseling, op 12 februari 2014 kregen wij heel ander nieuws. De centrale stad bleek sinds 1 januari 2014 verantwoordelijk voor onderwijshuisvesting en daar ging men niet akkoord met dit plan. Het nieuws was voor iedereen zeer onverwacht. Zowel mevrouw Spaander zelf, als alle andere betrokkenen, waren ervan uit gegaan dat er een overgangsfase was t/m maart 2014 voordat de centrale stad de taken van de stadsdelen over ging nemen.
Er volgden tergende weken. Ruud van Velthoven (bestuurder van de Geert Groote School) ging in gesprek met Teamhoofd Onderwijs van DMO, mevrouw Petra Coffeng en meneer Ludo Simons. Ze waren enthousiast: ons plan sloot aan op het Amsterdamse beleid ten aanzien van onderwijs: in de buurt naar school, uitbreiding van de keuze mogelijkheden in een wijk, ouders die laten zien wat voor onderwijs ze willen… Ze waren dus enthousiast, maar moesten een titel vinden waarop ons initiatief doorgang kon vinden. Ondertussen was het aantal intentionele aanmeldingen voor de school gegroeid naar 450.
Uiteindelijk kregen we op 21 maart bericht dat we het voormalige schoolpand van de Heldringschool aan de Klimopweg toegekend kregen. De verdere voorfinanciering moest van de Geert Groote School komen: leermiddelen en inrichting pand, zowel als personeel. We gingen met razende spoed aan de slag: op 26 maart startten de officiële inschrijvingen, ouders kregen 2 weken om zich in te schrijven voor schooljaar 2014/2015. Er was immers nog veel te doen:
- bepalen welke klassen kunnen starten
- op grond van de klassen een begroting maken
- begroting goedgekeuren door bestuur en MR
- oudergesprekken en schoolgesprekken met zij-instromers
- pand verbouwen en inrichten
- schoolplein ontwerp en uitvoering
- etc.
Bij het sluiten van de inschrijvingsronde waren er zijn in elk geval 114 inschrijvingen verdeeld over 5 klassen (3 kleuters, klas 1 en klas 2 oftewel groep 3 en 4). Voor de derde klassers, die zich niet konden inschrijven, was er ook al een groep van 23 leerlingen. Een groep ouders stond op om zich in te zetten de derde klas ook te realiseren en startte een eigen facebookpagina.
Op 11 april kregen we het bericht dat de toekenning voor het pand aan de Klimopweg ingetrokken wordt. Blijkbaar had 1 van de grote schoolbesturen (ASKO) bezwaar gemaakt tegen de procedure en direct met juridische stappen gedreigd. Mevrouw Coffeng heeft hierop ook een jurist geraadpleegd, die haar dus advies gaf om de gunning in te trekken.
Hierna volgden vele gesprekken met verschillende mensen uit ons netwerk. Menno van Koppel van De Onderwijs Consumenten Organisatie (OCO) ondersteunt ons in de stappen. Ook is er aan verschillende personen juridisch advies gevraagd.
Op woensdag 23 april stelden de SP en D66 vragen in de gemeenteraadsvergadering. Maureen van der Pligt (SP) stelde dat de intrekking van de toezegging onbehoorlijk bestuur is en Zoe Kwint (D66) vond dat de wethouder in ieder geval voor een noodhuisvesting moet zorgen. Verantwoordelijk (demissionair) Wethouder van Freek van Ossel legde uit dat er sprake is van een uniek situatie en dat dat de reden is dat de Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling pas in dit late stadium terugkomt op eerdere besluiten. Het zou wettelijk onmogelijk zijn om de school op deze wijze huisvesting te bieden omdat er een privaatrechtelijk aanbod is gedaan, terwijl dat eigenlijk via het publieke domein had gemoeten (dus via een volkshuisvestelijk plan). De Wethouder zegde toe de juridische onderbouwing van de bezwaren op korte termijn toe te sturen.
De vergadering is hier terug te zien (van minuut 41:30 tot 51:20).
Vanuit DMO werd ons gewezen op de mogelijkheid van medegebruik van een andere school of aansluiting zoeken bij een ander schoolbestuur. Gesprekken van de Geert Groote School met het bestuur van de Stichting Openbaar Onderwijs Noord leidden tot een voorstel dat niet acceptabel is voor het bestuur van de Geert Groote School. De Initiatiefgroep gaat nu in gesprek met de Stichting Openbaar Onderwijs Noord.
Om wat meer slagkracht te hebben als ouders wordt de initiatiefgroep momenteel omgezet in een Vereniging.
Op 29 april ontvingen we een brief van DMO met een verklaring voor de intrekking van de toezegging. In de brief is te lezen dat we ‘geen formele status van een dependance in Noord hebben’ en dat dit ‘vanaf het begin bekend bij ons zou zijn…’. Maar dit was niet bekend en stadsdeel Noord adviseerde ons wel om deze weg te bewandelen. We zijn in deze dus duidelijk verkeerd voorgelicht door het stadsdeel.
De brief is hier te lezen (pdf).
Op woensdag 7 mei sprak Edith van Overveld namens de initiatiefgroep in tijdens de Tijdelijke Algemene Raadscommissie. De SP, D66 en PvdA stelden hierop vragen aan Wethouder van Ossel. Ze vroegen onder andere om ondersteuning voor de ouders, een tijdelijke oplossing en de mogelijkheid om gebruik te maken van een uitzonderingsclausule om het pand alsnog toe te kennen. De Wethouder zegde toe uiterlijk 9 mei de onderbouwing van het besluit en meer informatie te sturen. Hij gaf te kennen in gesprek te willen blijven met de ouders en te willen bevorderen dat er een oplossing op tafel komt om de school nog na de zomer te starten. En hij gaf aan dat er momenteel tussen schoolbesturen wordt gepraat over alternatieve oplossingen.
De vergadering is hier terug te zien (vanaf minuut 10:00).
De ingesproken tekst is hier te lezen (pdf).
Op vrijdag 9 mei ontvingen we een brief, waarin de Wethouder van Ossel een uitgebreide toelichting geeft op het besluit van de gemeente om de huisvestingstoezegging in te trekken. De heer Ossel verklaart in deze brief om op zeer korte termijn tot een oplossing te willen komen en “dat de gemeente dit ouderinitiatief van harte ondersteunt.” “De gemeente is voorstander van diversiteit van het scholenaanbod in de stad en wil vraag en aanbod graag optimaal op elkaar afstemmen”, aldus de Wethouder.
Over het starten van de school per augustus 2014 schrijft de Wethouder:“indien ouders willen dat nog komend schooljaar hun kinderen in stadsdeel Noord onderwijs krijgen conform de filosofie van de Vrijeschool, dan is op korte termijn de enige mogelijkheid binnen de bestaande wet- en regelgeving dat ouders hun kinderen inschrijven bij een schoolbestuur dat in stadsdeel Noord reeds een of meerdere scholen heeft. Dit schoolbestuur kan (al dan niet in samenwerking met het bestuur van de Geert Groote School) onderwijs verzorgen conform de antroposofische uitgangspunten.”
De brief is hier te lezen (pdf).
Verschillende gesprekken volgden met onder ander Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling (DMO) en Joost Korver, bestuurder van Stichting Openbaar Onderwijs Noord. Met DMO werden alle mogelijke opties verkend en doorberekend en bekeken hoe de gemeente het initiatief kan ondersteunen. Er werd een voorbeeldberekening gemaakt om de haalbaarheid te testen van het oprichten van een nieuwe school via het Plan van Scholen. Op basis van deze berekening (pdf) blijkt dat het binnen de huidige systematiek niet mogelijk is een antroposofische school te stichten in Amsterdam Noord.
Op 22 mei volgt een concluderend gesprek met DMO waarin wordt vastgesteld dat een vrije school ondergebracht bij de Stichting Openbaar Onderwijs Noord (SOON) de enige haalbare korte termijn oplossing is. Een verslag van de conclusies is hier te lezen (pdf).
Na verschillende gesprekken wordt op 3 juni door de initiatiefgroep een intentieverklaring getekend voor de samenwerking met SOON. Tevens besluit Sascha Holthuis, schoolleider van de Geert Groote School 2, dat zij ook de rol van schoolleider voor de nieuwe school op zich zal gaan nemen.
Op 4 juni organiseerden we samen met de Stichting Openbaar Onderwijs Noord een informatiebijeenkomst. Op deze avond werd een nieuw startplan voor de school onder Openbaar Bestuur gepresenteerd. De school zou per 1 september van start kunnen gaan bij een minimaal aantal inschrijvingen van 60 leerlingen. Diezelfde avond werd van start gegaan met de inschrijving.
Een videoverslag van de avond is hier te bekijken.